Milieu
Fairtrade is slechts gedeeltelijk een milieulabel. Het label besteedt aandacht aan milieuvriendelijke landbouwpraktijken voor de bescherming en het behoud van biodiversiteit. Daarnaast focust het label op beperkt en veilig gebruik van chemicaliën, afvalbeheer, erosiecontrole, behoud van de bodemvruchtbaarheid en verantwoord waterbeheer. Genetisch gemodificeerde organismen mogen niet gebruikt worden bij fair trade ingrediënten. Primaire bossen mogen niet gekapt worden.
Fairtrade werkt met progressieve criteria. Het label legt de landbouwer een periode tot 6 jaar op, waarna aan alle milieucriteria voldaan moet zijn.
Er is evenwel geen verbod op schadelijke stoffen, schadelijke productieprocessen of additieven zoals nanomaterialen. Er zijn geen criteria voor schadelijkheid van het leefmilieu of de reductie van het verpakkingsafval. Evenmin worden er drempelwaarden opgelegd voor biologische afbreekbaarheid en aquatische toxiciteit.
Plantaardige en dierlijke ingrediënten van de producten die het label hanteren, moeten niet afkomstig zijn uit de biologische landbouw. De ingrediënten moeten niet gedeeltelijk van natuurlijke oorsprong zijn, want Fairtrade International legt geen minimaal percentage op.
Het label biedt geen kwaliteitsstandaarden.
Sociaal
Fairtrade is voornamelijk een sociaal label. Producten moeten minimaal 20 procent fair trade ingrediënten bevatten om het label te mogen dragen.
Het label legt een hele reeks sociale criteria op, gebaseerd op de ILO-Conventies, waaronder een verbod op dwangarbeid of gebonden arbeid, vakbondsvrijheid, een gegarandeerd minimumloon en het recht op collectief overleg, een werkweek van maximaal 48 uur en een verbod op kinderarbeid en discriminatie.
Voor organisaties van kleine boeren eist Fairtrade International dat er een coörperatieve structuur wordt opgezet die toelaat dat boeren hun producten op de markt kunnen brengen. Beslissingen binnen de organisatie moeten op een democratische manier gebeuren. De leden moeten kunnen participeren in de activiteiten van de organisatie. De organisatiewerking moet transparant zijn.
Producenten krijgen een minimumprijs voor hun producten, gebaseerd op de kostprijs van de productie, en een fair trade premie. Dankzij de minimumprijs kunnen de producenten de kosten dekken van een duurzame productie. Ze gebruiken de fair trade premie om de situatie van de producenten en de lokale gemeenschappen te verbeteren. Deze middelen worden geïnvesteerd in onder meer kwaliteitsverbetering, gezondheidszorg, educatie, milieu en de lokale economie.
Fairtrade International eist ook prefinanciering van de handelaars indien producenten dit vragen. Contracten met handelaars moeten langetermijnplanning en duurzame productiemethoden mogelijk maken.
Dierenwelzijn
Fairtrade International besteedt geen aandacht aan dierenwelzijn. Producten mogen getest worden op dieren. Er is geen verbod op ingrediënten afkomstig van dode dieren.
